Trang chủ » Thông tin du lịch » Lăng Hoàng Gia – Địa danh lịch sử nổi tiếng tại Gò Công

Lăng Hoàng Gia – Địa danh lịch sử nổi tiếng tại Gò Công

Lăng Hoàng Gia là gì?

Lăng Hoàng Gia là nơi yên nghỉ, nơi thờ tự và lăng mộ của những người quá cố thuộc dòng họ Phạm Đăng nổi tiếng, Lăng Hoàng Gia còn được gọi là “Thích Lý” theo nghĩa là bà con nhà vua.
Lăng Hoàng Gia được xây dựng từ năm 1826, là nơi yên nghỉ của Đức Quốc Công Phạm Đăng Hưng (Ông ngoại vua Tự Đức và là thân sinh của Từ Dũ Thái Hậu – vợ Vua Thiệu Trị) – con người anh tú thuộc dòng họ Phạm Đăng vào thế kỉ 18 – 19.
Nơi đây đã có rất nhiều người nổi tiếng tới viếng: vua Bảo Đại và Nam Phương Hoàng Hậu.
Ngày 02 tháng 12 năm 1992, Bộ Văn hóa – Thông tin (nay là Bộ văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận di tích Lăng Hoàng Gia là di tích cấp Quốc gia theo quyết định số: 3959 QĐ/ BT.

Khung cảnh Lăng Hoàng Gia ở Gò Công – Tiền Giang

Lăng Hoàng Gia ở đâu?

Lăng Hoàng Gia thuộc Ấp Lăng Hoàng Gia, xã Long Hưng, thị xã Gò Công, nằm cách trung tâm thị xã Gò Công khoảng 2km và cách thành phố Mỹ Tho khoảng 30km.
Khi bạn đi quốc lộ 50 qua cầu Mỹ Lợi một tý thì sẽ thấy bên tay phải, sẽ thấy cổng Lăng Hoàng Gia, một mảnh đất rộng hơn 3000 m2 mang theo nhiều bí ẩn lịch sử của dòng họ Phạm.
Lăng Hoàng Gia được xây trên Gò Quy Sơn (Vì gò này có hình dáng giống con rùa) lưu truyền về một câu chuyện ly kỳ về tấm bia lưu lạc hơn 140 năm…

Lăng Hoàng Gia có gì?

Lăng Hoàng Gia bao gồm mộ và nhà thờ dòng họ Phạm Đăng là thích lý của triều Nguyễn.
Nhà thờ và lăng mộ dòng họ Phạm Đăng được xây dựng đúng theo kiến trúc phong thủy dành cho lăng tẩm vua quan lúc bấy giờ.
- Ngoài cùng là La Thành, giới hạn khuôn viên Lăng. Bên trong là Sân Chầu, với nhà Hành Lễ bên phải, nơi để dành cho mọi đến viếng Lăng.
- Nhà Bia ở sâu bên trong, phạm vi được qui định bởi Thành Bao hình cung, mở rộng thêm nhờ hai cung Thành bao ở hai đầu.
- Nhà bia là khu vực dành riêng cho thân tộc và vua chúa vào viếng lễ.
- Cấu trúc nền dốc từ trong ra ngoài, cung ranh giới Thành Bao thể hiện rõ tư tưởng phân chia giai cấp của chế độ phong kiến thời bấy giờ.
- Với phù điêu, những chạm trổ trên Mộ Bia, những long, lân, sư biểu tượng của giai cấp vua quan nơi
- Nhà Bia khẳng định uy quyền người đã khuất.
Hiện nay tại Lăng có đến hai nhà bia
- Nhà Bia phía bên phải được làm vào năm 1849 bằng đá cẩm thạch trắng (đá Non Nước ở Đà Nẳng).
- Nhà Bia bên trái là bia do vua Thành Thái cho làm lại bằng đá hoa cương (đá Ganis) năm 1899.
Tấm bia ban ghi lại công trạng của Đức Quốc Công Phạm Đăng Hưng và dòng họ Phạm ở Gò Công là “Thích Lý của triều Nguyễn”.
Cùng nằm trên khuôn viên Lăng còn có hệ thống mộ dòng họ Phạm Đăng được chôn theo một trục dài, toàn bộ đều làm bằng hồ ô dước, bao bọc chung quanh bằng một lớp tường dày và cao 90cm, các ngôi mộ tổ bố cục đơn giản theo hình vuông hoặc chử nhật.
Cách Lăng 30m về bên phải là nhà thờ dòng họ Phạm Đăng. Nhà thờ được kiến tạo năm 1888 thời vua Thành Thái và năm 1921 thời vua Khải Định.
Đây cũng là lúc nước ta chịu 30 năm thống trị của thực dân Pháp. Do vậy, kiến trúc nghệ thuật cũng bị ảnh hưởng không ít những vẫn giữ kiểu nhà ba gian đậm nét Việt Nam.
- Gian giữa là bàn thờ Đức Quốc Công Phạm Đăng Hưng.
- Gian tả (trái) thờ Phước An Hầu Phạm Đăng Long, cha của Phạm Đăng Hưng.
- Gian tả ngoài thờ Mỹ Khá tử Phạm Đăng Tiên, ông cố Phạm Đăng Hưng.
- Gian hữu thờ Bình Thạnh Bá Phạm Đăng Danh, ông nội Phạm Đăng Hưng.
- Gian hữu ngoài thờ Thiềm Sư Phủ Phạm Đăng Khoa, ông sơ Phạm Đăng Hưng.
Lăng Hoàng Gia là một di tích lịch sử văn hóa có ý nghĩa quan trọng đối với sự hình thành và phát triển của Nam Bộ nói chung và Gò Công nói riêng.
Phạm Đăng Hưng và dòng họ của Ông là những người vào đây lập nghiệp từ đầu thế kỷ XVII (còn mộ bốn đời Phạm Đăng Hưng tại Sơn Qui.
Nhà thờ và mộ Phạm Đăng Hưng là một công trình kiến trúc nghệ thuật hài hòa giữa Âu và Á nhưng vẫn mang đậm nét truyền thống dân tộc được thể hiện qua các mảng chạm khắc trong nhà thờ và trên lăng mộ.

Bí ẩn của Lăng Hoàng Gia – Câu chuyện ly kỳ về tấm bia thất lạc hơn 140 năm

Khi đến thăm Lăng Hoàng Gia, du khách sẽ bắt gặp có 2 bia. Thật kỳ lạ: Bia bên tay phải Phía trên có hình cây thánh giá và bên dưới ghi dòng chữ Pháp “Đây là nơi an nghỉ của Đại úy Barbé”.
Nhìn sâu vào trong là một văn bia với nhiều chữ Hán. Bên Tay trái là một tấm bia có chữ Hán, vậy 2 tấm bia này thờ ai?
Sự thật là hai tấm bia này ghi lại công trạng của ông Phạm Đăng Hưng, bia bên phải được làm bằng đá cẩm thạch trắng (đá ngũ hành sơn ở Đà Nẵng) nhưng khi di chuyển từ Huế vào Gò Công thì bị quân Pháp cướp mất làm mộ bia cho Đại úy Barbé, bị nghĩa quân Trương Định chém chết 1860.
Khi xem xét toàn bộ sự kiện, chính Barbé đã cướp tấm bia 2 năm trước và sau này dùng làm bia cho chính mình. Đến năm 1986 người ta giải tỏa nghĩa địa Mạc Đĩnh Chi quận 1 bấy giờ để xây dựng công viên Lê Văn Tám thì người ta thấy sót lại một tấm bia đá. Trên tấm bia này có chữ Nho và chữ Pháp thì mới báo cho bảo tàng TPHCM.
Lúc ấy các nhà nghiên cứu mới phát hiện ra một sự thật ngỡ ngàng, tấm bia này do vua Tự Đức ban tặng cho ông ngoại Phạm Đăng Hưng, bị giặc Pháp cướp khi chuyển xuống Gò Công.
Năm 1999, tấm bia đã hoàn tác về Lăng Hoàng Gia Gò Công. Một tấm bia lạ kỳ, mang tên hai người Pháp và Việt đã lưu lạc đúng 140 năm (1859-1999).
Còn tấm bia bên bên trái dựng bằng đá hoa cương (đá Ganis) do vua Thành Thái cho là năm 1899 sau khi tấm bia đầu tiên bị chiếm đoạt.
Nội dung giống tấm bia bên tay phải được Phan Thanh Giản và Trương Quốc Dụng soạn vào năm Tự Đức thứ 10 (1857) nhằm ca ngợi công đức của Đức Quốc Công Phạm Đăng Hưng.